Kopten vieren Pasen tussen hoop en vrees

De ‘25 jan Revolutie’ heeft Egyptenaren hoop gegeven op een nieuwe staat waarin iedere burger gelijkwaardig is. Terwijl de Egyptische Kopten komend weekend Pasen zullen vieren, hebben toch veel van hen de hoop op betere tijden alweer opgegeven. Ze zijn bang en denken er over het land te verlaten. Anderen bereiden zich voor op de komende politieke strijd.

Kopten tegen sectarische discriminatie

De laatste Salafistische incidenten hebben veel onrust en onzekerheid veroorzaakt onder Egyptenaren. Juist hierom overwegen Kopten om te ontsnappen aan deze bedreigingen. "Als advocaat heb ik een aantal telefoontjes gekregen van angstige Kopten die het liefst zo snel mogelijk het land willen ontvluchten." Zegt Nabil Gobrial, een mensenrechtenadvocaat in Cairo.

Na het aftreden van voormalige president Hosni Mubarak op 11 februari heeft een aantal incidenten van sectarisch geweld plaatsgevonden. Waaronder de brand van de Kerk in het dorp Soul in maart.

Een groep woedende moslims staken daar de kerk in brand. Maar het ging verder dan de kerk in brand te zetten. Moslims vielen de Koptische bewoners aan en dwongen hen hun huizen te verlaten.

Het leger heeft de kerk inmiddels herbouwd en kopten beginnen terug te keren naar hun huizen. Maar niemand is tot nu toe aansprakelijk gesteld voor de gebeurtenissen. Het ontbreken van een diepgaand onderzoek bevestigt de angst over wil van de huidige machthebbers om op te treden tegen anti-Koptische geluiden en aanvallen.

Ook ontstonden er protesten in Qena - in Opper Egypte - tegen de benoeming van een Koptische gouverneur. Alles bijelkaar redenen genoeg voor Kopten om zich niet echt veilig te voelen.

Politieke Salafitische en islamistische toespraken kwamen in de tijd van Mubarak niet voor, omdat Salafisten en Moslim Broeders door het regime verboden waren. Wat we nu zien is een crisis van de democratie in plaats van de religie. En als de moslims zich niet ontdoen van oude ideeën zullen de zaken snel verder uit de hand gaan lopen.

Ook zijn de Kopten bang voor politieke marginalisering en mogelijke isolatie op het snel groeiende politieke toneel. Niet onbegrijpelijk als je bedenkt dat in de commissie die de aanpassingen van de grondwet heeft voorbereid geen enkele Kopt vertegenwoordigd was. Terwijl de voorzitter van deze commissie, Tarek El-Bishry, bekend staat om zijn strikte islamitische overtuigingen en bovendien lid is van de Moslim Broederschap.

In tegenstelling tot de moedeloosheid bij sommigen, zijn er ook Kopten die enthousiast zijn over de nieuwe politieke situatie in Egypte. Zij beschouwen de veranderingen als even zovele veelbelovende mogelijkheden, die wel wat extra inspanning van alle geledingen van de samenleving zullen vereisen.

Kopten worden, eindelijk(!) steeds meer politiek geëngageerd. Een voorbeeld hiervan is zakenman Naguib Sawiris, die betrokken is bij de vorming van een liberale politieke partij genaamd "Vrije Egyptenaren." Verder zijn een aantal prominente Koptische politieke en intellectuele figuren en activisten betrokken bij leiding van andere politieke partijen. Zo is Samer Soliman, een hoogleraar politicologie, een vooraanstaand lid van de nieuw gevormde Egyptische Sociaal-Democratische Partij.

De enige manier voor de Kopten hun standpunten en eisen duidelijk te maken is door middel van politieke partijen. Met deelname van Kopten aan de Egyptische politieke ontwikkelingen zetten zij zich af tegen wensen Paus Shenouda, de patriarch van de Koptisch Orthodoxe Kerk. In januari riep nog riep hij zijn volgelingen om niet deel te nemen aan de Egyptische revolutie. Maar veel Kopten hebben actief deelgenomen aan de 18-daagse protesten en door de bescherming van moslims op het Tahrir-plein tegen aanvallers tijdens hun gebeden een menselijk schild te vormen rond de biddende moslims. Ook werden Koptische missen gehouden op het plein.

Inmiddels weten we ook dat het oude regime grotendeels verantwoordelijk was voor de bomaanslag op de Koptische Kerk in Alexandrie, nieuwjaarsmorgen van dit jaar. En weten we ook hoe het oude regime de dreiging van sectarische spanningen in Egypte gebruikte om haar greep te houden op de macht en de status quo te handhaven.

" weten we dat islamitische burgers niet onze vijanden zijn en dit is een enorme opluchting voor veel Kopten." Maar de strijd voor een seculier land, volgens Turks model, zal niet gemakkelijk zijn. Een democratische Egypte kan alleen tot stand komen als er een politieke participatie wet is. En er moet gewerkt worden aan de scheiding van religie en politiek. De wet moet worden herzien om de deelname van alle geledingen binnen de Egyptische samenleving mogelijk te maken.

Een maatschappelijk middenveld met bewustwording en wetten die discriminatie strafbaar maken, dat zal nodig om een betere Egypte te creëren, niet alleen voor Kopten!