Toen de protesten tegen het regime vorige maand begonnen in de zuid Syrische stad Daraa hadden maar weinigen verwacht dat de protesten zo’n vlucht zouden nemen. Onder jongeren genoot president Bashar Al-Assad nog altijd enige populariteit. Maar hij bleek niet de ‘hervormer’ waarop ze hadden gehoopt.
Inmiddels is het hele land vast beraden de straat op gegaan. Met maar een eis: het vertrek van Assad en zijn regime. De beelden uit de Syrische steden doen me denken aan de gebeurtenissen op het Tahrir-plein, hier in Cairo. Syrische demonstranten zetten tenten op en zijn van plan daar te blijven totdat het regime is verdwenen.
De jongste gebeurtenissen zijn een ernstige bedreiging voor het Assad-regime. Nog nooit zijn zulke grote aantallen Syriërs massaal de straat opgegaan. Daarmee zijn ze definitief een drempel over gegaan, waarvan niemand had durven denken dat dit zou kunnen gebeuren in Syrië.
Ook voor vandaag en morgen staan weer grote demonstraties gepland. De geest lijkt nu echt uit de fles. YouTube-video's bevestigen het overwegend rustige karakter van de demonstraties gisteren in Homs. Maar er zijn ook beelden van het vreselijke moment waarop het regime het vuur opende op de vreedzame en weerloze demonstranten.
Toen Bashar zich in zijn eerste speech richtte tot het volk hoopte men nog dat hij met een aantal zeer ingrijpende hervormingen zou komen. De roep om zijn aftreden werd immers nog niet gehoord. Net als na de eerste speech van Mubarak in Egypte, een week na het uitbreken van de opstand op 25 januari, wisten de Syriërs niet wat ze hoorden: de president waarschuwde de natie dat iedereen die op straat kritiek uitte op het regime een verrader is, een buitenlandse agent of een moslimfundamentalist met de bedoeling Syrië te vernietigen.
Met deze toespraak schoot Bashar zichzelf lelijk in de voet en verloor hiermee zijn geloofwaardigheid. Misschien wilde hij niet dezelfde ‘fout’ maken als zij ex-collega Mubarak. Maar hier had hij toch gebruik kunnen maken van een laatste restje hoop dat de Syriërs nog hadden in de hervormingsgezindheid hun president.
Na de tweede toespraak van Bashar herhaalt hij wederom dezelfde fout die Mubarak maakte in Egypte. In een twee uur durende speech gaf hij in feite zijn brevet van onvermogen af om een crisissituatie te keren en het land op een nieuwe weg te zetten. Hij had de kans, maar blijkt in ruim tien jaar verder van het volk te zijn verwijderd dan ooit.
Hij beloofde een nieuw kabinet, waar hijzelf de voorzitter van is. Ook zal de 50-jarige noodwet binnen enkele dagen worden opgeheven. Maar dit alles is te weinig en te laat. Ook deze dictator heeft de boot gemist. Deze toespraak was voldoende om de demonstranten te paaien en hun snel escalerende eisen in te willigen. Ook Syrië lijkt nu rijp voor een heuse revolutie.
Op dinsdag kondigde de regering aan dat de noodwet in het land werd ingetrokken. In een adem dreigde de minister van Binnenlandse Zaken dat, hoewel de noodwet - die eerder demonstraties had verboden - niet meer van kracht was, dat demonstranten die van plan zijn door te gaan met protesteren streng zullen worden gestraft. Om dat kracht bij te zetten volgde een proeve van wreedheid van het regime. Enkele uren voordat de noodwet werd opgeheven, werd een vreedzame sit-in van duizenden demonstranten in Homs met bruut geweld uit elkaar geslagen. Daarbij werden ten minste twee demonstranten gedood door veiligheidstroepen.
Met deze ‘een worst voorhouden' tactiek maakt het regime duidelijk dat het weinig vertrouwen heeft in de intelligentie en het zelfbeschikkingsrecht van het Syrische volk.
De regering lijkt te denken dat holle concessies, gevolgd door gewelddadige bedreigingen, de Syrische bevolking zand in de ogen te kunnen strooien. Maar het Syrische volk heeft dit goed doorzien en is tot de conclusie gekomen dat deze overheid helemaal geen hervormingen wil. En er ook niet voor terug deinst in koelen bloede vreedzame burgers te doden. De populariteit en de geloofwaardigheid die Bashar ooit had als ‘hervormer' is daarmee is sneeuw voor de zon verdwenen.
De pro-democratische beweging is nu niet meer te stoppen. Wat slechts een maand geleden nog ondenkbaar was lijkt is nu onvermijdelijk: Syriërs beginnen te geloven in een nieuwe toekomst, in een alternatief voor Bashar en zijn regime. De inmiddels beroemde slogan, "het volk vraagt om de val van het regime," zoals die klonk in Homs, zal nu ongetwijfeld weerklinken in het hele land.
De Syrische bevolking ontdekt de harde waarheid en een helder inzicht: je kunt geen hervormingen verwachten van een autoritair regime. Die verandering kan alleen tot stand komen door de straat op te gaan, zoals ook de Tunesiërs en Egyptenaren dat hebben gedaan.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten