Egyptian Driving

Wie voor het eerst in Cairo landt ontkomt niet aan een auto- of busrit van het vliegveld naar huis of hotel. Je maakt dan direct kennis met de verkeersgekte van Cairo. Op het eerste gezicht lijkt het een warboel van luid toeterende auto's die elkaar op vrijwel iedere vierkante meter de loef probereren af te steken. Menig buschauffeur die de verbaasde buitenlandse blikken achter hem ziet deelt geruststellend mee: "There's only one rule: there are no rules!", waarna hij in smakelijk lachen uitbarst, terwijl hij enpassant rakelings langs een taxi scheert en met de luide claxon van de bus menig mede weggebruiker de stuipen op het lijf jaagt.

Na enkele dagen ben je al snel gewend aan deze verkeerschaos. Vanuit de veilige toeristenbus, hoog boven het gewoel op straat vragen mensen  mij weleens: "Rij jij hier ook zelf?" Ja, ik rij hier ook zelf. Als je er midden in zit valt het allemaal wel mee. Het is namelijk zo druk dat het niet hard gaat. Veel ongelukken zie je dan ook niet. Hoewel vrijwel iedere auto rondom "kisses and hugs" heeft (krassen en deuken dus). Een aanrijdinkje wordt meestal snel opgelost. Niks geen politie, zelden scheldende mensen, geen verzekeringsdocumenten. Niets van dat al.
Afgelopen herfst reed een Egyptische vriend van mij (niet hard, maar toch) achter op de auto van een Egyptische dame die wel heel erg plotseling remde. Niemand stapte uit de auto. Hij reed zijn auro naast de hare. Ze vroeg hem: "How is my back?".  "Very nice!", was zijn vriendelijk antwoord (want er was nauwelijks iets te zien van de kleine "kiss". "And how is your front?", vroeg ze bezorgd. "Never better than before", was zijn jolige antwoord. En beide drivers volgden lachend hun weg.

Om hier te mogen rijden heb je, net als in Nederland, een geldig rijbewijs nodig. Tijdens een controle liet ik vrolijk mijn Internationale Rijbewijs (ANWB) zien. De agent keek me wat meewarig aan. "Verlopen", was zijn korte antwoord. Inderdaad, al twee maanden. Dat wordt dus een bon. Nou, niet hier. Andere gewoontes. Terwijl de agent doet alsof 'ie een bon wil gaan schrijven, start ik de onderhandelingen over de afkoopsom. Na een kort loven en bieden zakt de prijs van 150 Egyptische ponden naar 40. Uiteindelijk betaal ik dertig pond (zo'n 4 euro). Terwijl ik optrek voegt de dankbare diender mij nog toe dat ik wel snel een Egyptisch rijbewijs moet regelen.

Om een Egyptisch rijbewijs te bekomen moet je naar een speciaal kantoor. Daar wachten twee tests: een Driving Test (rijvaardigheidstest) en een Medisch Onderzoek. Toen ik mij vervoegde bij het loket voor de medische test wachte mij een de kortse medische test uit mijn leven. De man die de test afnam vroeg mij, wijzend op een auto zo'n 75 meter van ons vandaan: "What color of that car sir?". Ik ben wat kleurenblind, maar het was overduidelijk een rode auto. Dus antwoord ik fier: "Red sir!" "Ok", antwoorde hij. "How do you feel, sir?", vroeg hij mij. "Perfect", was mijn enige antwoord. "Great sir, please sign here. Twenty pounds please". Een medische test in tien seconden. Heel gerusstellend zo'n 'check-up'!
Nu nog de rijvaardigheidstest. Bij het betreffende loket werd mijn Nederlandse rijbewijs nauwkeurig bestudeerd. "How long?", vroeg de man uiteindelijk. "Nearly 30 years", antwoorde ik. "Did you drive in Amsterdam?", wilde hij weten. "Sure, I lived there". Na enig gekrabbel en gestempel ontving ik een nieuw document. Samen met deze documenten toog ik naar de Rijbewijzen-balie. Nog heel veel meer stempels volgden. Tenslotte werd een digitale foto gemaakt. Honderdveertig pond betaald. En na anderhalf uur stond ik met een Egytisch Rijbewijs in mijn hand weer buiten. "Mabruk!', zei mijn Egyptische vriend. "Afwan!"
Ik ben er klaar voor. Klaar om me helemaal te storten in het dagelijkse 'Egyptian Driving'.

Klimaatverandering aan den lijve voelbaar in Egypte

Soms is het irritant om het thuisfront te melden dat het hier heerlijk warm weer is: blauwe lucht, zon en een temperatuur van ronde de 30 graden Celsius. Terwijl in Nederland de regen tegen de ramen slaat en de wind rond het huis fluit, voel ik me dan zeer bevoorrecht.

Dit zogenaamde voorrecht loopt de laatste tijd echter wel het nodige gevaar. De hittegolf die Egypte in de afgelopen dagen heeft getroffen jaagt de temperaturen op tot 41 graden Celsius. En dat nog weer eens gepaard gaande met duistere zandstormen. Dat vraagt veel van de mensen hier, velen vragen zich af: zal ik aan het werk gaan of thuis blijven? Het explosieve gebruik van airconditioning heeft ondertussen tot stroomuitval geleid in een aantal districten van de hoofdstad. Winkelcentra en andere commerciële instellingen zien hun inkomsten drastisch dalen omdat de klanten massaal thuis blijven.

Weerdeskundigen voorspellen dat deze hittegolf zal nog wel enkele weken zal aanhouden. Men verwacht daarbij dat de temperatuur hoogten kunnen bereiken tot 46 graden Celsius. En dat is veel hoger dan tijdens dezelfde periode de afgelopen jaren.

Het hoofd public relations van het Egyptische Ministerie van Elektriciteit heeft gezegd dat het nationale elektriciteitsverbruik tot nu toe dit jaar met ruim 10% is gestegen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.

De klimaatverandering is volgens deskundigen aan den lijve voelbaar in Egypte. Dat heeft voor het land grote gevolgen op meerdere terreinen. Zo zullen naar verwachting de inkomsten in land- en tuinbouw dit jaar met 90% kunnen dalen als gevolg van het (te) warme weer.

Het grootste gevaar ontstaat als het Nijlwater sterk gaat dalen als gevolg van een tekort aan regen in Egypte, maar vooral ook in centraal Afrika.

Dan kun je hier maar een ding hopen: regen die tegen de ramen slaat en een (frisse) wind die rond het huis fluit.

Verborgen verlangens in Cairo

Als ik hier soms naar Egyptische TV zenders kijk – met name de muziek zenders – verbaas ik me er steeds weer over hoe sexy de Egyptische dames daar gekleed zijn. De minirokken en weinig verhullende mini-bh’s staan voor mij, els buitenlander, in schril contrast met datgene wat ik dagelijks (op straat) om me heen zie. Vanwaar deze tegenstrijdigheid? En hoe gaan Egyptenaren daarmee om. Ik besluit op onderzoek uit te gaan.

Een tijd terug stond ik voor een schoenenwinkel te kijken. Naast deze winkel was een lingerie winkel. Daarvoor stonden drie vrouwen, geheel gehuld in donderbruine niqab, giechelend de tentoongestelde minuscule kledingwaar te becommentariëren. De trendy Nike schoenen verraadden hun nog jeugdige leeftijd.

Je komt tijdens een wandeling door de drukke straten van Cairo’s Downtow allerlei typen vrouwen tegen: jonge meisjes met kleurrijke sluiers en bijpassende strakke jeans; vrouwen van middelbare leeftijd, gekleed in meer conservatieve kleding en vrouwen volledig verborgen onder donkere niqabs.

Ze maken allen deel uit van de cultuur van Downtown: ze stoppen bij schoenenwinkels om een blik te werpen op de flashy en volgestouwd etalages, gaan banketbakkers binnen om van snel smeltend mango-ijs te genieten. En natuurlijk, mag een bezoek aan een van de talrijke lingeriezaken niet ontbreken.

De meeste van deze winkels zijn te vinden in de drukste straten van het centrum van Caïro en bieden een scala aan items: van beha's en slipjes van kunstleer tot Barbie-achtige  roze nachtjaponnen met veren en veters. Voor sommigen zijn deze winkels het toonbeeld van het rottende aura van de sociaal liberale intellectuelen in Cairo, met een speciale aantrekkingkracht op de literaire en artistieke elite. Maar voor anderen zijn ze het bewijs van de nieuwe openheid van de hedendaagse Egyptische cultuur.

Ik raak voor een lingeriewinkel aan de praat met een paar meisjes. Vertel hen dat ik me verbaas over wat ik in de etalages zie. "De mode van dit seizoen is aubergine-kleurige lingerie, maar wij houden meer van turquoise en rode items", zegt een van hen, een lief uitziend meisje, terwijl ze speelt met een pluk haar die uit haar gestreepte sluier steekt. "Allerlei vrouwen doen hun boodschappen hier, zelfs conservatieve en vrouwen die een niqab dragen."

Al pratend met enkele bezoekers van deze winkel - meestal getrouwde vrouwen, jonge bruiden en de aanstaande bruidsparen, wordt me al snel duidelijk dat er een radicaal verschil bestaat tussen de bescheiden kleding die in het openbaar wordt gedragen, en de – blijkbaar – heimelijke seksuele verlangens die zich onvoorwaardelijk achter gesloten deuren afspelen.

Een jonge man zoekt samen met zijn verloofde in de rekken met zijdeachtige nachtjaponnen en showt haar een veelbelovend model, waarin hij zijn toekomstige vrouw graag gekleed te ziet. "Ik wil niet dat mijn vrouw gekleed is in een oude nachtpon tijdens onze huwelijksreis!" De verloofde reageert niet op zijn opmerking en vraagt de verkoopster brutaal naar haar een passende kunstleren minirokje met bijpassende beha.

Ondertussen blijf ik mij verbazen over deze tegenstrijdigheid. "Welke tegenstrijdigheid?" Vraagt hij, zichtbaar verrast. "Vrouwen in Egypte kunnen dragen  thuis wat ze willen, dit is vrijheid. Natuurlijk, in het westen dragen vrouwen mini-rokken op de straat, die voelen dus minder de behoefte om sexy ondergoed te dragen."

In de etalages worden doelbewust ‘hoofdloze’ etalagepoppen gebruiken, zodat ze er niet uitzien als echte vrouwen. En al helemaal niet sexy. Nou ja… denk ik, terwijl ik ‘oog in oog’ sta met etalagepop gehuld in een lederen beha, spijkers en stalen kettingen,  naast een pop gehuld in een overweldigend rood visnet en vlinder-vormige G-string. Maar niemand lijkt er op te letten.

Maar hebben dit soort winkels dan nooit problemen met meer  fundamentalistische moslims? "We hebben nooit echt ernstig probleem met de Moslimbroeders had", vertelt de eigenaar van een van de winkels. "Er is weleens sprake geweest van een soort ‘keuring’.  Ik heb twee keer een controle van mijn winkel gehad, maar in het algemeen zijn de lingeriezaken in het centrum volledig geaccepteerd. Niemand geeft er meer om." In het moderne Egypte is "sexy is aanvaardbaar geworden gedurende de afgelopen 10 tot 15 jaar. Dat komt door de meer open houding van Egypte naar de buitenwereld. Alle lingeriestoffen voor de winkels van (groter) Cairo worden voornamelijk lokaal geproduceerd."

Hij geeft toe dat de verkoop dit jaar laag is geweest als gevolg van de wereldwijde economische crisis, en dat veel vrouwen overgestapt zijn op slechte kwaliteit en goedkoop ondergoed in plaats van aankopen in een van duurdere winkels.

Toch het type klanten de laatste jaren nauwelijks veranderd. "Velen zijn nog steeds gehuld niqab of hoofddoek, maar zijn er trots op om te zeggen dat ze thuis dragen wat ze willen!"

Nieuw Licht

Al met al een Pasen hier met zeer gemengde gevoelens. Aan de ene kant teleurstelling woede - weet dat dit geen nuttige energie is, maar 't mot d'r uit. Laat het maar even waaien. En aan de andere kant vele zeer lieve en bewogen Paas-groeten van staff en interns van CIDT. Hun steun en toewijding doen me zeer goed. Helpen de pijn te verlichten, want er is een diepe en pijnlijke wond geslagen.

Weken voor Pasen veel naar Johannes Passion geluisterd. Lijden laten we nu achter ons. Paasnacht naar Koptische Paas-nachtmis geweest en zondagmorgen hier in Maadi naar Anglican Church. Ook bezig oude wonden te helen en pijn te ver-lichten. Na de volslagen mislukte missie bij het CIDT en de rampzalige ‘samenwerking’ met Nederlands directie is het zeer goed dat ik per 1 April jl. mijn eigen weg ben gegaan. Nieuw leven en nieuw licht. Reuze spannend allemaal. Allereerst ben ik weer bezig met het organiseren van reizen. Mijn zwager bouwt een nieuwe website. Voorts met een Egyptische/Nederlandse zakenpartner een production organization opgezet onder de welluidende naam: “Light House”. Verwijzing naar de oude vuurtoren van Pharos (eiland voor kust Alexandrie), maar ook verwijzing naar nieuw licht dat ik hier wil laten schijnen op Interculturele Dialoog. 

Groots plan op stapel voor October 2011: “Mozart in Egypt”. Heb inmiddels contacten Cobattimento Consort Amsterdam olv. Jan Willem de Vriend voor twee  – originele – uitvoeringen van ‘Zauberflüte’  hier in Cairo Opera. Verder wordt er een congres georganiseerd waarin Tjeu van den Berk de centrale rol speelt en er moet een mooi boek uit rollen met CD’s/DVD van de integrale opera. En meer. Al met al een heel interessant en kostbaar project! Hierover later meer.

Verder werk ik (voorlopig) voor een Egyptisch bedrijf als International Business Manager. Wat inhoudt dat ik contacten tussen mn. Europese Unie en Egyptische bedrijven en organisaties moet begeleiden. Klinkt wellicht saai, maar is zeer veelzijdig en levert (op den duur) veel inkomsten. Hiermee kan ik weer leuke (kleinere) culturele projecten financieren. Ben bezig met voorbereiding van een boek: 15 interviews/portretten met Egyptische (moderne) schilders. Zo blijf ik dus wel met de dialoog bezig, maar dan op meer breder cultureel niveau.

Vorige week heb ik ook nog gesolliciteerd bij de German University in Cairo. Nog niets van vernomen. Rustig afwachten dus.

Sinds twee maanden ben ik druk met TM (Transcendente Meditatie). Die twee maal twintig minuten per dag geven veel rust en inzicht. Daarnaast ook Aquarel-lessen. Schilder vrij veel. Manier om de machinerie in mijn hoofd af en toe es even stil te zetten. Soort meditatie, maar dan met direct creatieve uitkomst.

Pace et Bene.

Ongehoorde CENSUUR door Egyptische overheid!

Sinds afgelopen week kan ik niet meer Skypen met de vrije wereld! De Egyptische overheid laat zich van haar meest treurige kant zien. Omdat het Skype-verkeer niet te controleren valt, heeft men 'om veiligheidsredenen' besloten Skype te blokkeren.

Het Internet-telefonie bedrijf Skype heeft vraagtekens bij dit verbod van de Egyptische regering  op de internationale gesprekken via mobiele internet aansluitingen en zei dat de markten moeten open moeten worden gelaten voor de consument om zelf te kiezen. Eerder deze maand zei Amr Badawy, een hoofd van Egypte's National Telecommunication Regulatory Authority dat het internationale gesprekken via mobiel internet verbindingen zullen zal verbieden. Skype, dat meer dan 500 miljoen gebruikers wereldwijd heeft, zei in een e-mail verklaring dat het "opheldering" verlangt van de toezichthouder over de gerapporteerde verbod. "In het algemeen zijn wij van mening dat dit moet worden overgelaten aan de consument, niet aan de regelgevende instanties, maar aan de winnaars en verliezers in de communicatie die het recht moeten hebben om hun eigen ruimte te kiezen. Dat is wat er gebeurt in vrije concurrerende markten," zei hij. Het verbod geldt voor drie van Egypte mobiele operatoren - Mobinil, Etisalat Egypte en Vodafone Egypte - het aanbieden van toegang tot internet voor computers via USB en andere mobiele modems, alsmede de mobiele handsets. Het is niet van toepassing op vaste lijnen. De Egyptische wet eist dat internationale gesprekken moeten worden door gegeven via een netwerk van een door de staat gecontroleerde, vaste lijn: monopolie Telecom Egypte. Lees: CENSUUR!

Het verbod van Egypte volgt na het eerdere besluit van de Verenigde Arabische Emiraten die eerderdeze maand zei het Voice over Internet Protocol (VoIP) licenties voor internationale bedrijven zoals Skype naast zich neer te leggen. In september hebben veiligheidsagentschappen in India een verbod aanbevolen op het internationale internet-telefonie nadat eerst een systeem om de oproepen te traceren was opgezet.

Een en ander betekent voor de in Egypte wonende en werkende buitenlanders dat ze niet meer vrij kunnen communiceren met hun familie en vrienden in hun 'thuisland'. Zo kan ik nu dus mijn kinderen en kleinkinderen niet meer zien. Een ongehoorde maatregel die in schril contrast staat met ALLE vrijheden welke Egyptenaren genieten in Nederland. Zo wordt je als buitenlander eens en te meer met de neus op de feiten gedrukt: het leven in een land waar burgers en buitenlanders behandeld worden als onmondige mensen. Hoezo 'dialoog'?

Wonder in Egypte

Eens in de zoveel jaar gebeurt er in wel land ter wereld dan ook een wonder. Een overstroming, een wonderbaarlijke genezing, een te mooie zonsondergang of een abnormaal natuurverschijnsel. Zo ook hier in Egypte. Het einde van de winter werd omlijst met een dozijn heftige onweersbuien, vergezeld van zware regens die de straten in woeste rivieren veranderde of in diepe moddermeren, die de straten nog de dagen erna teisterden. De vele bliksemschichten deed vele Egyptenaren huiveren: "Too much, too much, Allah why?" Maar het grootste wonder waren de ijs-stenen die uit de hemel vielen, als knikkers zo groot. Sneeuw noemen ze dat hier; of beter gezegd ijs, want een woord voor sneeuw kennen ze niet. Niet zo verwonderlijk natuurlijk in een land waar het (op de bergen in de Sinai na) nimmer sneeuwt. Op de foto lever ik het bewijs van dit wonder: mijn hand gevuld met ijs. Morgen een week naar Nederland. Na de hagel en de regel kwam hier de zomer. Met temperaturen deze week tot hoog in de dertig graden. Morgen dertig graden naar beneden op slecht vier uur vliegen van hier. Ook een wonder op zich!

Egyptische Film in Amsterdam

Soms komt er een stukje Egypte naar Nederland. Ditmaal in de vorm van een film. En wat voor een film. Een ingrijpende, onthutsende en ontroerende film. Over een botsing van twee (leef) werelden. De film geeft (indirect) ook een beeld van de wijze waarop veel velen in Egypte denken en spreken over Israel. Nochtans is het zeker geen anti-Israel film. 
Deze premiere is een belangrijk initieftief. Een lovenswaardig Intercultureel project. Het is een project van Noesa den Hartog, een jonge vrouw met Nederlands-Egyptische ouders. Zij heeft zich tot taak gesteld (de betere) Egyptisch (Arabische) films naar Nederland te halen. Enerzijds met het doel de vele in Nederland wonende Egyptenaren en Arabieren de mogelijkheid te bieden films uit hun eigen thuisland(en) te zien. Maar anderzijds ook om Nederlanders kennis te laten maken met deze films en de boodschap welke ze vertolken. 
En deze film heeft een boodschap die zeer de moeite waard is gezien te worden. Een heftige film. Maar mooi en met passie gemaakt. 


Escaping Tel Aviv - Walad Ela'Am

Het is het verhaal van de Egyptische moslima Salwa (Mona Zaki). Ze lijkt gelukkig getrouwd met Ezzat (Sherrif Mounir. Tot hij zijn vrouw op een dag naar Israel ontvoerd.
Daar ontdekt Salwa dat haar man niet alleen joods is, maar ook een spion voor de Israelische geheime dienst. Ezzat stelt haar voor een keuze. Ze kan in Israel blijven, zich aanpassen aan haar nieuwe leven en alles opgeven waar ze in gelooft. Of ze kan terugkeren naar Egypte en haar kinderen achterlaten in een onbekend land bij haar onbetrouwbare echtgenoot.
De Egyptische geheimedienst hoort van Salwa's situatie en stelt een reddingsplan op. Geheim agent Moustaffa (Karim Abdel Aziz) probeert Ezzat ten val te brengen, maar heeft daar informatie voor nodig die alleen Salwa hem kan geven. Moustaffa is de enige kans voor Salwa om met haar dochter en zoon terug te keren naar Egypte, maar kan ze de vader van haar kinderen verraden?


Wanneer:   Maandag 15 maart 2010
Waar:           Pathe Tuschinski, Amsterdam
Hoe laat:     20.00 uur
Kaarten zijn te koop via de website van Pathe Tuschinski.


Warm aanbevolen!