Eind van deze maand worden in Egypte Parlementsverkiezingen gehouden. En anders dan in Nederland spelen religieuze overtuigingen en sentimenten in Egypte nog een belangrijke rol. De scheiding van religie en staat die in West-Europa gemeengoed is geworden sinds de Franse revolutie is dat zeker niet in vele Arabische landen. Spandoeken met religieuze slogans sieren de Cairo inmiddels.
De Moslim Broederschap heeft zich in de verkiezingsstrijd gestort met hun bekende, al bij 25 jaar oude, slogan: "Islam is de oplossing". Een columnist in de Egyptische krant Al-Masry Al-Youm laat hij zien dat, ondanks hun inspanningen, de Egyptische overheid er tot nu toe niet in is geslaagd een verbod af te dwingen op religieuze slogans. Bij de Broederschap erop aandringen dit motto niet langer te gebruiken druist namelijk in tegen de principes van een democratische, moderne seculiere staat. En is in strijd met de wetten van het verkiezingsproces. Anderzijds vergeet de broederschap dat zij moeten voldoen aan de wetten van een land, zelfs met die waarmee ze het oneens zijn.
Maar nog belangrijker is dat de slogan een illusie is en misleidend bovendien. Veel ‘Brotherhood’ aanhangers weten dat hun motto onpraktisch is en de Egyptische kiezers misleidt. Het is een voorbeeld van de trend van de afgelopen tien jaar waarin irrationele politieke slogans worden gebruikt die slechts oppervlakkige oplossingen beloven.
De Broederschap gebruikte dit motto voor het eerst voor de verkiezingen in 1987. Sindsdien is de politieke kaart van de wereld echter ingrijpend veranderd. De slogan van de Broederschap stamtuit een tijdperk waarin totalitaire communistische regimes gebruik maakten van vage en polariserende slogans zoals: "socialisme is de oplossing". Zulke revolutionaire slogans dienden er vooral voor om de ernstige sociale en politieke problemen te versluieren. Hetzelfde deed zich voor met tal van islamitische bewegingen die een beroep deden op ideologische waarden en daarmee de echte problemen van hun samenlevingen negerend. Velen geloven nog steeds in de mogelijkheid van de zuivere islamitische wet, niet besmet door de grillen van de mens. Als een alternatief voor de zogenaamde "materialistische" systemen van de overheid. Maar er is niet veel heiligs aan theocratische heerschappij. Ook een religieuze overheid wordt immers door mensen geleid en niet door ‘engelen’. En blijft dus kwetsbaar voor alle onvolkomenheden van de seculiere politiek.
De Broederschap slogan “de islam is de oplossing” – is in feite een politieke slogan en geen religieuze. Daarmee komen tevens de onvolkomenheden van zowel islamitische organisaties en denkprocessen als ook van het politieke systeem in Egypte aan het licht.
Egypte wordt geplaagd door talloze sociale en politieke problemen. De Broederschap op zoek moeten gaan naar een nieuwe politieke slogan die deze problemen wil aanpakken. Maar in plaats daarvan klampen ze zich vast aan een verouderd motto dat niets meer te maken heeft met de rede, beleid of zelfs de heiligheid van religie. De Broederschap is - net als de regerende Nationale Democratische Partij (NDP) - stil blijven staan en gebruiken nog altijd dezelfde oude leuzen. En veel nieuws hebben ze niet te bieden. Om dit te doorbreken zijn zinvolle hervormingen van het hele politieke systeem van Egypte nodig. Tot zolang zal de Moslim Broederschap blijven aan te tonen dat zij, net als de soeverein regerende NDP, is niet in staat zijn om te veranderen.
